واحد های اندازه گیری طول چیست؟

پی بام 18 اسفند 1397
واحد های اندازه گیری طول چیست؟
یکای طول، یکای درازا یا واحد طول (به انگلیسی: Unit of length) در همه جهان به کار گرفته می‌شود. هم‌اکنون دو دسته یکای درازای غالب در جهان وجود دارد. یکی یکاهای متریک و دیگری یکاهای سنتی ایالات متحده (U.S. customary units).

یارد:

یارد (به انگلیسی: yard) مخفف: yd، واحد اندازه‌گیری طول برابر ۹۱۴٫۴ میلی‌متر یا ۳ فوت است؛ و هر فوت برابر با ۱۲ اینچ می‌باشد. هر اینچ برابر با ۲۵٫۴ میلی‌متر است.

اینچ:

اینچ (به انگلیسی: Inch) واحد اندازه‌گیری طول برابر با حدود۰/۰۸۳ فوت و حدود ۲٫۵۴ سانتیمتر و ۱/۳۶ یارد.

مایل:

مایل (به انگلیسی: mile) به اختصار mi واحد اندازه‌گیری فاصله و مایل بر ساعت واحد اندازه‌گیری سرعت است. این واحد بیشتر در آمریکا رایج است. البته در ایران و در میان فارسی زبانان نیز عبارت مایل یا همان «میل» بعنوان یکای فاصله رایج بوده‌است. تاریخ میل به دوران هخامنشیان بر می‌گردد. آنها در ان زمان در فاصله‌های معینی برج‌های اجری (میل:برج اجری) می‌ساختند تا از طریق آنها فواصل را تخمین بزنند. یک مایل برابر است با ۱۷۶۰ یارد و ۱۶۰۹/۳۵۰ متر و ۵۲۸۰ فوت و ۱/۶۰۹ کیلومتر است.

مایل دریایی:

مایل دریایی یا میل دریایی (به انگلیسی: Nautical mile) یک واحد اندازه‌گیری طول است معادل دقیقا ۱۸۵۲ متر است. در تعریف باستانی فاصله دایرهٔ عظیمه‌ای بین دو نقطه روبروی یک زاویه مرکزی برابربا یک دقیقه قوسی است. مایل دریایی بتازگی در سیستم استاندارد بین‌المللی واحدها قرار دارد و بیشتر در دریانوردی و هوانوردی استفاده می‌شود. این واحد در حقوق بین‌الملل و معاهدات مربوط به حقوق دریاها به ویژه برای تعیین آب‌های سرزمینی نیز مورد استفاده است. مایل دریایی علامت اختصاری مشخصی ندارد. در ایکائو از NM در سازمان‌های دریانوردی آمریکا و کانادا از حرف M استفاده می‌شود. مخفف‌های nmi و nm نیز مورد استفاده هستند

فوت:

فوت یا پا (به انگلیسی: foot) واحد اندازه‌گیری طول برابر ۱۲ اینچ و معادل 30.28 سانتی‌متر است که با مخفف ft یا پریم (') نمایش داده می‌شود.

کالیبر:

کالیبر در سلاح‌های گرم به معنی قطر داخلی لوله سلاح یا قطر خارجی گلوله‌ای است که آن سلاح شلیک می‌کند. کالیبر معمولاً با میلی‌متر بیان می‌شود اما در کشورهای انگلیسی زبان گاهی از اینچ هم استفاده می‌شود. امروزه کالیبر سلاح‌های سبک معمولاً بین ۴٫۵ تا ۱۲٫۷ میلی‌متر، کالیبر توپ‌های توپخانه‌ای معمولاً بین ۱۰۵ تا ۲۰۳ میلی‌متر است. گاهی از کالیبر برای نشان دادن طول لوله سلاح هم استفاده می‌شود. برای مثال وقتی گفته می‌شود که تانک تی-۷۲ به توپ ۱۲۵ میلی‌متری با کالیبر ۴۸ مجهز است به معنی آن است که طول لوله این توپ ۴۸ برابر قطر لوله یعنی ۶ متر است.

در طول تاریخ اسلحه سازی کالیبرهای متفاوتی تولید و مورد استفاده قرار گرفته‌است. هرچه کالیبر یک سلاح بزرگ‌تر باشد، به دلیل افزایش قطر گلوله وزن آن نیز بیشتر شده و انرژی بیشتری در لحظه برخورد تولید می‌کند. از این رو در گذشته استفاده از کالیبرهای بزرگ مرسوم بود؛ ولی در طول جنگ جهانی دوم با تجربیات عملی بدست آمده، همه کشورها به سمت استفاده از کالیبرهای کوچک‌تر رو آوردند. در همین راستا تعدادی کالیبر بصورت استاندارد معرفی شد که بجای اینکه هر کارخانه‌ای کالیبر خاص خود را تولید کند؛ همه کارخانه‌های اسلحه سازی بر اساس کالیبرهای استاندارد، سلاحهای جدید را طراحی و تولید می‌کنند.

۰/۲۲ اینچ یا کالیبر خفیف
۵٬۴۵ م‌م کالیبر کلاشنیکف از ۱۹۷۴ به بعد
۵/۵۶ م‌م کالیبر فشنگ متوسط ناتو (استاندارد جدید)
۰/۲۷۰ اینچ کالیبر بسیار رایج تفنگ‌های شکاری
۷/۶۲ م‌م کالیبر فشنگ پرقدرت ناتو (استاندارد قدیمی)
۰/۳۲ اینچ کالیبر سلاح کمری
۰/۳۸ اینچ کالیبر رولور اسپرینگ‌فیلد
۰/۴۵ اینچ کالیبر کُلت
۹ میلی‌متر کالیبر رایج سلاح کمری و مسلسل دستی
۰/۵۰ اینچ کالیبر مسلسل سنگین براونینگ و دوشکا معروف به «کالیبر ۵۰»

نمونه‌هایی از کالیبرهای بزرگ‌تر نیز در سلاحهای تک تیراندازی یا ضد زره با مصارف خاص و محدود تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از جمله معروفترین سلاحهای کالیبر ۷/۶۲ تفنگ‌هایی چون کلاشنیکف و ژ۳ هستند. همچنین معروفترین سلاحهای کالیبر ۵/۵۶ نیز اسلحه ام ۱۶ و ام ۴ ساخت ایالات متحده است. نتایج خوب استفاده از کالیبر ۵/۵۶ در جنگهای اخیر ایالات متحده -مانند جنگ ویتنام، سومالی و عراق – همه کشورها را تشویق به استفاده از این کالیبر نموده بطوری که کالیبر ۵/۵۶ رسماً از سال ۱۹۸۰ در ناتو به خدمت گرفته شد.

آلد:

آلد یک یکای طول قدیمی مغولی است و معادل تقریبی ۱۶۰ سانتی‌متر است. آلد در فرهنگ مغولی فاصلهٔ دستان بازِ یک مرد به‌شمار می‌رفته‌است

وجب:

وجب یا بدست، یکای طول و برابر با عرض دست بازشدهٔ انسان است. هر وجب ۲۲٫۵ سانتیمتر است

گز:

گز از واحدهای قدیمی طول است. در قرن یازدهم هجری قمری، یک گز شاهی بنا بر گفته ژان شاردن برابر ۹۴٫۷۴۵ سانتی متر و بنا بر گفته فریر معادل ۹۵ سانتی متر بود. امروزه در ایران فقط نوعی از گز و آن هم ۱۰۴ سانتی متر وجود دارد.

سال نوری:

سال نوری (به انگلیسی: Light-year) یکی از یکاهایی (به انگلیسی: Units of measurement) است که به مخفف به صورت «ly» نشان می‌دهند و برای سنجش طول یا درازا است که بیشتر در محاسبات مربوط به کیهان‌شناسی و نجوم به‌کار می‌رود. سال نوری طبق تعریف برابر است با مسافتی که نور در خلاء در مدت یک سال طی می‌کند و تقریباً برابر است با ۹ پتامتر (9Pm). در این تعریف، دو عاملِ سرعت نور در خلاء و مدت زمانِ یک سال دخالت دارند. در حال حاضر، مدت زمان دقیق سال که باید برای محاسبهٔ مقدار سال نوری استفاده شود، به‌صورت بین‌المللی تعریف نشده‌است و تنها توصیه‌نامه‌ای مبتنی بر استفاده از سال رومی (یولیانی) توسط اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی ارائه شده‌است. بر مبنای این توصیه‌نامه، یک سال برابر است با ۳۶۵٫۲۵ روز که هر روز معادل ۸۶٬۴۰۰ ثانیه می‌باشد، که با احتساب تعریف سرعت نور به مقدار ۲۹۹٬۷۹۲٬۴۵۸ متر بر ثانیه، مقدار مسافت سال نوری معادل ۹٬۴۶۰٬۷۳۰٬۴۷۲٬۵۸۰٬۸۰۰ متر خواهد بود. به دلیل استاندارد نبودن تعریف سال، در کارهای دقیق و تخصصی نجومی، کمتر از این واحد استفاده می‌شود و واحد پارسک ترجیح داده می‌شود. اما در کاربردهای عمومی، سال نوری بیشتر به‌کار می‌رود که گاهی با فرض هر سال معادل ۳۶۵ روز و سرعت نور معادل ۳۰۰٬۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه، مقدار سال نوری را تقریباً برابر با ۱۰۱۵ × ۹٫۴۶۱ متر می‌گیرند که البته پذیرفته نیست.

فرسنگ:

فَرسَنگ یا فرسخ واحدی برای اندازه‌گیری مسافت و نزدیک به ۶٬۲۴ کیلومتر است.

زنجیر:

زنجیر یکای طول است. یک زنجیر برابر است با ۶۶ پا یا ۲۲ یارد یا ۴ رود. هر ۱۰ زنجیر برابر با ۱ فرلانگ است و ۸۰ زنجیر یک مایل. یک جریب هم برابر است با ۱۰ زنجیر مربع. این یکا سده‌ها در بریتانیا و برخی کشورهای زیر نفوذ این کشور کاربرد داشته‌است

منبع ویکی پدیا فارسی